Cá vàng Lan Thọ có tên khoa hoc Carassius auratus auratus, là dòng cá vàng không có vây lưng người hình trứng, khôn mắt phúng phính với bờm sư tử làm cho cá Lan Thọ trở thành một trong những loại cá vàng dễ thương được ưa chuộng nhất hiện nay.

Dưới đây là hướng dẫn phân loại của GFSA đối với cá vàng lan thọ.
Mô tả: cá vàng lan thọ (lionhead) có thân ngắn, tròn và không có vây lưng. Độ rộng thân bằng 5/8 chiều dài thân. Sống lưng hơi cong từ sau đầu cho đến gốc đuôi. Khi quan sát từ bên trên, sống lưng và gốc đuôi phải thật to và gốc đuôi không nên quá dài. Đuôi phải là dạng đuôi kép và các phần đuôi tách biệt trên 25%. Chiều dài đuôi bằng 1/4 đến 3/8 chiều dài thân, các thùy đuôi phải tròn. Vây ngực và vây bụng nên ngắn và tròn tương ứng với đuôi. Vây hậu môn có hai thùy, hình dạng tương ứng với đuôi, vây ngực và vây bụng. Điểm đặc trưng của dòng cá này đó là các bướu nhỏ nổi lên một cách đều đặn trên đầu, mặt và nắp mang. Có hai loại vảy là ánh kim và bán kim. Vảy ánh kim gồm cam, đỏ-trắng, đen và trắng. Vảy bán kim gồm nhị sắc, tam sắc và vải hoa (có hay không có các đốm). Có rất nhiều biến thể lan thọ bao gồm cao đầu, đầu hổ (bướu chỉ nổi trên đầu và mặt) và hạc đỉnh hồng.

Đặc điểm nổi bật của lan thọ là bướu trên đầu mà nó bao gồm ba phần: phần trên đỉnh đầu, phần trên mặt và phần trên nắp mang. Ở cá lan thọ, cả ba vùng đều phải có bướu và phải đều. Bướu phải cân đối sao cho đầu cá tròn trịa như hình vẽ.

Lưng cá lan thọ hầu như bằng phẳng, chỉ hơi cong một chút ở gốc đuôi nơi thân nối với đuôi. Không được có dấu vết hay gờ thể hiện dấu vết của vây lưng. Khi nhìn từ bên trên, gốc đuôi hơi hẹp vào nhưng không được tóp. Ở một số cá, gốc đuôi hơi dài khiến cá trông không được cân đối.

Vây hậu môn có hai thùy và đuôi nên nhô ra. Độ nhô từ 25% đến 75% chiều dài đuôi nhưng miễn sao phải vừa mắt chớ không nên cố tuân theo một con số cụ thể. Độ nhô ở đuôi quyết định khả năng bơi của cá. Nếu độ nhô dưới 25%, đuôi cá sẽ rủ xuống và cá sẽ bơi lúc lắc sang hai bên. Nếu độ nhô trên 75%, đuôi sẽ xòe quá rộng khiến cá bị trĩu xuống khi bơi. Đuôi phân tách trên 50% sẽ khiến cá bơi tốt nhất. Lưu ý rằng bộ vây cá lan thọ ngắn hơn rất nhiều so với dòng cá tổ tiên của chúng, cá vàng thân tròn.

Hình dạng thân cá phải hơi vuông vức và không được dài. Vào những năm 1960 – 1970, cá vàng lan thọ nhập vào Mỹ vốn có thân rất dài, điều khiến mọi người tin rằng thân dài là đặc điểm của cá vàng lan thọ. Gần đây, những con lan thọ nhập có thân hình gọn gàng hơn so với những con mà chúng ta từng thấy ở thế kỷ trước.
Gần đây, cá lan thọ được lai với ranchu để tạo ra dòng cá có lưng cong giống như ranchu nhưng bướu trên đầu lại to như lan thọ. Những con cá này chưa được xem là một dòng cá vàng nhưng đã đoạt nhiều giải thưởng quan trọng ở Mỹ. Chúng được gọi là lionchu (hay “lan-chu” cũng được ) và trở nên phổ biến tại các cuộc triển lãm nội địa.

Một con “lan-chu” có lưng cong như ranchu và đầu to như lan thọ.

Nhiều người rất hay nhầm cá Lan Thọ với các loài cá khác như Ranchu hay Lionchu các loài cá này ngày nay được lai tạo nhiều nên phân biệt chúng cũng không dễ dàng

Phân biệt cá : ranchu , lionchu , lionhead như thế sau

+ Nếu cá lưng thẳng , hơi cong gốc đuôi >> Lan thọ
+ Nếu cá lưng cong , mào xẹp >> Lan thọ
+ Nếu cá lưng cong đều , cong đột ngột ở phần đuôi , gốc đuôi to , mào xẹp >> Ran chu hàng bị loại
+ Nếu cá lưng cong đều , cong đột ngột ở phần đuôi , gốc đuôi to , mào lên cao , đuôi đủ 45 độ >>> Ranchu mơ ước của mọi người ! Nhưng có thể bị loại do dáng bơi không đẹp , đuôi hậu môn thò ra ngoài đuôi chính , đuôi chính không xòe ….
+ Nếu cá lưng cong , lưng cao , cong tròn xuống ở phần đuôi , mào to , vuông 0r đưa ra đừng trước 1 chút , gốc đuôi to , đuôi cao >>> Lionchu

Đặc điểm cấu tạo của cá Lan Thọ

+Vảy :Ánh kim  bóng và phản chiếu ánh sáng như bề mặt kim loại do đó mà có tên ánh kim. Màu ánh kim được tạo ra bởi sự hiện diện của chất guanine tích trên mặt vảy. Lan Thọ còn có các loại vảy bán ánh kim

+Màu sắc cá lan thọ khá đa dạng có tất cả các màu sắc thường thấy ở cá vàng mặc dù màu đuôi hoa rất hiếm. Các màu thông thường ở cá lan thọ gồm đỏ, đỏ-trắng và đen

+ Đuôi dạng đuôi kép dạng đuôi có hai phần tách nhau khoảng 2/3 chiều dài đuôi, chóp đuôi tròn. Chiều dài đuôi từ 2/3 đến 2 lần chiều dài thân tùy vào mỗi loại cá vàng.

+ Kiểu Đầu lân có bướu nổi khắp đầu, trên đỉnh đầu, mặt và cả nắp mang.

+ Kiểu lưng tương đối thẳng hơn ranchu và hợp với đuôi một góc nhỏ hơn nhiều so với dạng lưng ranchu.

Đặc điểm sinh học cá Lan Thọ

+ Chiều dài cá 12- 15cm

+ Ăn tạp

+ Nhiệt độ nước hoạt động phát triển tốt trong khoảng 19 – 28 độ C

+ PH sống tốt trong môi trường PH 6- 8

+ Hình thức sinh sản đẻ trứng

Cách nuôi dưỡng cá Lan Thọ

Độ sâu của nước
Độ sâu nước của Lan Thọ được duy trì ở mức 15 > 25 cm
Đối với Lan Thọ đen và ranchu màu thì mực nước lý tưởng là 10 > 15 cm
Khi để nước sâu phần khúc đuôi của cá sẽ có xu hướng bị hạ thấp xuống , (cái này giải thích tại sao cá của Trung Quốc đẩy sang Vn thường bị đuôi xấu )

Sủi khí , dòng nước
Sủi khí được dùng để ngăn luồng nước quá mạnh trong ao . Khi luông này quá mạnh sẽ làm đuôi cá xấu đi , phần xoè 2 bên sẽ bị cụp lại không xoè ra được (lan thọ nước mình đuôi cụp do toàn dùng lọc của RS)

Không gian bên ngoài
Tránh nơi có ánh nắng trực tiếp chiếu vào ao
Nắng chiếu vừa phải làm cải thiện màu của cá
Việc nắng trực tiếp chiếu vào ao làm nước nóng ban ngày , lạnh ban đêm > không tốt
Ngoài ra nắng trực tiếp chiếu vào ao làm phai màu cá

Thực phẩm , chế độ ăn
Lan thọ cần thực phẩm có hàm lượng protein cao , đầy đủ vitamin , khoáng chất để phát triển nhanh và tiêu hoá tốt
Nên cho ăn mỗi lần 1 chút và nhiều lần trong ngày , tuy nhiên cần cẩn thận về chất lượng nước để tránh ô nhiễm gây bệnh cho cá

Nước
100% không có clo
Để 48 giờ trước khi thay
Nhiệt độ 28 độ C
4 ngày thay 1 lần . Tuy nhiên nếu có thể thay 20%/1 ngày sẽ rất tốt
Khi nước có quá nhiều bọt (60% mặt nước) hoặc màu xanh lá sẽ làm ranchu không muốn vận động ăn uống và cuối cùng sẽ chết